بررسی تنوع ژنتیکی بین و درون توده های گلرنگ وحشی (carthamus lanatus) استان گلستان با استفاده از نشانگرهای issr

این مطالعه با هدف بررسی تنوع و میزان قرابت ژنتیکی درون و بین توده های گلرنگ وحشی (کارتاموس لاناتوس) بومی مناطق استان گلستان در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال های 1391 و 1392 به انجام رسید. برای این منظور توده های وحشی کارتاموس لاناتوس از هشت منطقه ی مختلف جغرافیایی استان جمع آوری شدند. تعداد نمونه های استفاده شده از هر توده متغیر بود که در مجموع 71 نمونه ی گیاهی توسط 9 آغازگر آی اس اس آر مورد ارزیابی قرار گرفت. آغازگرهای مورد استفاده در تولید باندهای چندشکل موفق بوده و چندشکلی قابل ملاحظه ای را به نمایش گذاشتند به طوری که، حداقل و حداکثر شاخص اطلاعات چندشکل آغازگرهای بکار گرفته شده به ترتیب 30/0 و 46/0 بود. نتایج به دست آمده مشخص نمود تنوع ژنتیکی قابل توجهی درون و بین توده های مورد بررسی وجود داشت. بیشترین تنوع درون در توده ی بندرترکمن و کمترین تنوع در توده های اینچه برون و جزیره ی آشوراده مشاهده گردید. از نظر قرابت ژنتیکی نیز دو توده ی اینچه برون و گمیشان که در یک کلاستر قرار داشتند، نزدیک ترین بودند. همچنین توده ی جمع آوری شده از جزیره ی آشوراده نسبت به سایر توده ها در فاصله ژنتیکی دورتری قرار داشت. از عمده دلایل احتمالی فاصله ژنتیکی بین توده ها و همچنین وجود تنوع درون توده های کارتاموس لاناتوس در منطقه گلستان را می توان تنوع عوامل جغرافیایی و محیطی در مناطق رویش و دگرگرده افشانی بوته ها بیان نمود. با توجه به اطلاعات به دست آمده مبنی بر ناهمگن بودن توده های جمع آوری شده از لحاظ ژنتیکی، می توان از این تفاوت به عنوان منابع و ذخایر ژنتیکی در برنامه های اصلاح و حفاظت این گونه استفاده نمود و یا از آن در اصلاح گلرنگ زراعی سود جست.